Lochemsche Almanak uit 1849 In een kistje met oude Achterhoekse almanakken vond Eddy ter Braak kortgeleden (2022 red.) een klein boekje met een grijs kaft. Het is slechts 8 bij 10 centimeter groot. Het kaftje en de bedrukte bladzijden lijken van lompenpapier te zijn gemaakt. Daardoor ziet het er wat onooglijk uit. Maar toen hij de titelpagina zag, drong het tot hem door, dat hij iets bijzonders in handen had. De titelpagina laat namelijk zien, dat het boekje in 1849 werd gedrukt door Frederik Boschloo. De tekst is ouderwets met de hand gezet en het is blaadje voor blaadje op een kleine drukpers gedrukt. Frederik Boschloo Hij was in 1844 samen met zijn vrouw Johanna Beij in Lochem een boekhandel begonnen, eerst aan de Walderstraat, vanaf 1846 aan de Lochemse Markt. De Markt moet hen een aantrekkelijker plek hebben geleken. Omdat Lochem destijds nog maar een kleine stad was met ongeveer 1600 inwoners, kon er met alleen de verkoop van boeken niet voldoende verdiend worden. Daarom werd er in de winkel een groot assortiment aan producten verkocht. Van de opvolger van Frederik Boschloo, Govert Leendert Meijer weten we, dat hij o.a. schrijfbenodigdheden, speelgoed, eau de cologne, wandelstokken, tabaksartikelen en zelfs petroleum verkocht. Frederik moet echter een zwakke gezondheid hebben gehad. Hij stierf namelijk al in 1855, nauwelijks negen jaar nadat het echtpaar zich aan de Markt had gevestigd. Aangenomen wordt, dat hij aan de tering is overleden. Dat was toen nog een gevreesde volksziekte, waaraan velen stierven. Hij werd slechts 39 jaar oud. Zijn weduwe bleef achter met twee jonge dochters. Zij zette de zaak voort. Maar al in 1858 trouwde ze opnieuw. Nu met de veel jongere Lochemse schoolmeester Govert Leendert Meijer. Het samen voortzetten van zaak werd een succes. Na hen kwamen bekendere namen in het pand, eerst was dat Jan Hendrik Scheen, daarna Bernard Gerardus Lovink. De naam Lovink draagt de boekhandel in het pand nog steeds. Het bijzondere van dit almanakje Het was bekend, dat in de tijd, dat het echtpaar Meijer-Beij de boekhandel en ‘toko’ aan de Markt dreven, Govert Leendert er ook drukwerk verzorgde. Dat gebeurde op een kleine handpers. Er werden vooral foldertjes en visitekaartjes e.d. gedrukt, maar ook de voorloper van de Lochemsche krant, genaamd Weekblad voor Lochem en omstreken. Dit kwam twee keer per week uit. Nu blijkt door de vondst van dit almanakje, dat ook Frederik Boschloo al drukwerk verzorgde. Of deze jaargang van het almanakje eenmalig was, of dat er een voorganger en/of een opvolger was, weten we tot nu toe niet. Frederik zal ook ander drukwerk verzorgd hebben. Maar zover bekend, is dit in ons archief het oudst bekende commerciële werkje, dat in het pand aan de Markt is gedrukt. Na hem kwamen hier Govert Leendert Meijer en Jan Hendrik Scheen, die het drukwerk in het pand voortzetten. Onder Jan Hendrik Scheen kwam in 1895 een scheiding tot stand tussen de boekhandel (onder Bernard Gerardus Lovink) en de drukkerij (onder Jan Hendrik Scheen). De drukkerij werd toen voortgezet in een pand aan de Noorderwal (achter de boekhandel). Later breidde deze drukkerij zich uit en werd de naam veranderd in Lochemsche Handels- en Courantendrukkerij. Tenslotte kreeg het de naam Lochem Druk. Almanak Een almanak is een jaarlijkse publicatie met steeds terugkerende informatie op bepaalde gebieden, deels geordend volgens de kalender. In algemene almanakken kunnen astronomische gegevens gecombineerd worden met gegevens als de tijden van zonsopgang, zonsondergang, volle maan, getijden, maar ook dienstregelingen en openingstijden van overheidsinstellingen, feestdagen, posttarieven en weersvoorspellingen. Vanouds maken ook andere elementen zoals astrologische beschouwingen, kronieken, proza of poëzie ter ontspanning of simpelweg moppen, deel uit van almanakken. In veel plaatsen werden al sinds de 16e eeuw almanakken uitgegeven. De nog steeds verschijnende Enkhuizer Almanak bestaat al meer dan vier eeuwen. In de 19e eeuw beleefden almanakken een hoogconjunctuur. Ze werden aan de deur en op straat uitgevent. Omdat een almanak gebruiksdrukwerk voor iedereen is, zijn er van de vroegste maar weinig exemplaren bewaard gebleven, net als er bijvoorbeeld weinig oude telefoongidsen zijn. Een van de oudst bekende is de Deventer almanak van 1595 die in het Behouden Huys gevonden werd. Het Lochemsche almanakje Het boekje telt 33 bladzijden en behandelt onderwerpen als: Rekening der Jaren, Veranderlijke Christelijke Feestdagen, Joodsche Feestdagen, Tafels van de aanvang des Joodschen Sabbats, Verklaring der in dezen Almanak gebruikte teekens, Weekmarkten, Eclipsen voor het jaar 1849, De Maanden van het jaar (met: a. zons op- en ondergangen, b. de markten, c. feestdagen, f. maanstanden, e. jaarmarkten), Genealogie van het Koninklijke Huis, Tafel van den waren tijd der Zon in den Meridiaan op verschillende tijden in het jaar 1849, Beschrijving van den oorsprong onzer Jaartelling en de verdeling van den tijd, Eenige vermakelijke natuurkundige proeven, Weersteekenen, Anecdoten en Spreuken. Op de titelpagina van het Lochemsche Almanakje is te lezen, dat veel van het in het voorgaande vermelde ook in dit almanakje aanwezig is, zij het in een wat beperktere mate. Wat natuurlijk voor de plaatselijke gebruikers erg belangrijk was, was de vermelding van de marktdagen. Deze komen dan ook duidelijk aan de orde, voor zowel plaatsen uit Gelderland als uit Overijssel. De letters achter de plaatsnaam geven het soort markt aan. Bij Lochem staat bijvoorbeeld en p, b en een v vermeld (p voor paardenmarkt, b voor beestenmarkt, v voor varkensmarkt). Daarnaast zijn er nog vermeldingen voor jaarmarkten, schapenmarkten, garenmarkten, ganzenmarkten en leermarkten. Bij een jaarmarkt staat een handje met een wijzende vinger afgebeeld (Zie bij ‘Dinxperl.’ op de rechterbladzijde van ‘Mei (Bloeimaand) 31 dagen.’).
