Markt 14

Anno 2023 beslaat een enorm appartementencomplex de westelijke gevelwand van de Markt met op de begane grond drie winkelpanden.

Op Markt 14 is adviesbureau Praud gevestigd in een pand dat misschien wel twee winkels naast elkaar zou kunnen bevatten. Zo was het op die plaats oorspronkelijk dan ook: er stonden twee afzonderlijke panden met nummers 13 en 14. Wij bespreken die in samenhang.

In 1832 trouwt zadelmaker Berend Jan Veenhuisen uit Winterswijk met de Lochemse Hendrika Sara Bolte en trekt in bij haar en haar moeder, woonachtig op Markt 13. Het pand is een woonhuis en staat dan nog op naam van vader Zacharias Bolte, schoolmeester van beroep. Markt 14 en 15, dus de gehele noordwesthoek van de Markt, zijn op dat moment in handen van Barthold Albert Gerard Arendsen Raedt van Oldenbarnevelt.

Halverwege de 19e eeuw komen de panden Markt 12 en 13 in handen van Lammert Bannink. Deze begint op nummer 13 een herberg, voortgezet door zijn zoons Johan Lambertus, Johan Willem Louis en Albert. Waarschijnlijk rond de eeuwwisseling ontstaat de karakteristieke gevel van Hotel Central.

Via leerlooijer Gerrit Reerink komt Markt 14 in handen van grutter en rijtuigverhuurder Rik Schoonman, die in het in 1891 verkoopt aan stalhouder Dirk Neuteboom.

Als van 1910 tot 1918 Bernard Piek de stalhouderij drijft vormen Markt 14 en 15 nog steeds een gezamenlijke hoekafsluiting van de markt. Waarschijnlijk worden in die periode stal en woning qua eigendom gesplitst. De stal gaat hierna regelmatig in andere handen over en krijgt velerlei bestemmingen.

Het lijkt erop dat vanaf 1912 Harmen Kat de uitbater is van het hotel op nummer 13 en de bewoner van nummer 15. In 1924 neemt Joos Waverijn uit Kruiningen hotel Central en later ook het eigendom van het pand Markt 13 over. Hij komt op enig moment ook in bezit van de stal op nummer 14. Dat zal zijn gebeurd nadat de familie Olijslag er woonde en het te koop stond.

Nog in 1952 is de situatie zoals die heel lang is geweest: op nummer 13 hotel Central en op nummer 14 stal of koetshuis. Maar in 1955 houdt Waverijn het voor gezien en vertrekt weer naar zijn geboortegrond. Het hotel wordt overgenomen door Antonie Kemp en omgedoopt in d’Olde Markt.

Maarten Boer is uitbater van de Congreszaal van de Schouwburg en tevens d’Olde Markt. Nadat diens zoon omkomt bij een ernstig ongeluk in Laren wordt het etablissement enige tijd gerund door Tiny Wijnen uit Nijmegen, tevens Europees top biljarter. Na verloop van tijd zet de familie Boer het bedrijf voort. De stal, onder andere nog gebruikt door autospuiterij Langeveld, wordt afgebroken en voor het restaurant ontstaat ruimte voor een terras.

In 1961 verkoopt Kemp het geheel, ofwel ‘huis, kegelbaan en tuin’ aan Annie Krosse uit Nieuwdijk (Didam ) die het bedrijf runt met haar beide zussen Miep en Dinie.

De nummers 13 en 14 worden vanaf 1972 echt samengevoegd als de Rabobank daar een nieuw kantoor neerzet, al in 1978 uitbreid tot in de noordwestelijke hoek.

De glorietijd van de banken maakt verdere expansie noodzakelijk en in 1986 realiseert de Rabobank een compleet nieuwe bebouwing van de westelijke gevelwand van de Markt. Op de begane grond komen winkelpanden en op nummer 14 (min of meer ter hoogte van de oude nummers 13 en 14) vinden we kantoorboekhandel Klein Beernink. Elly Schouten is de opvolgster als kantoor-vakhandel, maar beperkt zich later tot lederwaren en bijouterie.

Na vertrek van de Rabobank en een ingrijpende verbouwing van het complex zijn we terug waar we begonnen: het huidige (winkel)pand Markt 14 onder het appartementencomplex.